Het volgende stukje, dat ik vertaald heb voor iets dat ik momenteel aan het schrijven ben, komt uit een interessante paper: Ward Churchill: false Promises: An Indigenist Examination of Marxist Theory and Practice; interessant toch voor zij die geinteresseerd zijn op een kritiek van het marxisme vanuit een native american (wij zouden indiaans zeggen, we hebben geen woorden in onze taal om te conformeren aan de Amerikaanse politieke correctheid.) Misschien iets voor kameraad Y en zijn project spartacus? Maar het was niet het marxisme waarom ik dit stuk vertaald heb, maar vanwege de niet-westerse en niet-moderne kijk op de rede die erin naar voren komt.
“Het culminatiepunt van de Europese traditie is geconcentreerd op de rationaliteit, het ingeboren kenmerk van het menselijke geest, dat de mensheid de capaciteit verleent om de orde en de samenstelling van het heelal te verstoren. Rationaliteit wordt door hen die deze Europese overtuiging hebben als de belangrijkste (” superieure”) relatie van allemaal gehouden; de mens als het wezen dat ze bezit, wordt zo ipso facto als het superieure wezen van het heelal gezien; het uiten van fysieke of mentale rationaliteit wordt daarom beschouwd als hoofdkenmerk van deugd.
Binnen inheemse tradities wordt de rationaliteit dikwijls meer bekeken als een soort van “cures”, een facet van menselijkheid dat constant moet worden in toom gehouden en gecontroleerd juist om niet die verstoring te krijgen. De tegenstelling van deze gezichtspunten had niet meer uitgesproken kunnen zijn. Dit niet om te zeggen dat inheemse culturen op één of andere manier “irrationeel” zijn samengesteld (om een stokpaardje te lenen dat academici naar het hoofd slingeren eivan diegenen die tegen deze eurocentrische dictatuur ingaan) Eerder is het aan de waarnemer om uit te maken dat zij (…) sinds lang functionele en functionerende methoden hebben ontwikkeld om de eigen rationaliteit binnen de rest van de natuurlijke orde ingeschakeld te houden, en dit is naar mijn mening de meest rationele oefening van allemaal.”
Onze Westerse onbalans op vlak van de rede heeft ons inderdaad in staat gesteld om onze rol als superieur wezen een boost te geven, maar is het niet zo dat we daarmee als westerse mens de afgelopen paar honderd jaar de planeet onherroepelijke schade toegebracht hebben, ontelbare soorten uitemoord, en schade toegebracht hebben aan vele culturen en tradities? Ik weet dat het Christendom zich evengoed bezondigt heeft aan het ongebreidelde kolonialisme dat door dat superioriteitsdenken werd aangewakkerd, en dat is een grove fout geweest waar we ons van moeten bekeren. Hoeveel hadden we niet kunnen leren van andere volkeren als we niet geprobeerd hadden om een ‘christelijke’ cultuur met grieks-romeinse wortels op te dringen in de naam van het brengen van Christus?
De rede alleen is niet genoeg. De rede is trouwens ook niet iets dat los bestaat als entiteit, maar wordt gevormd door onze opvoeding en traditie…
Rede en gevoel, traditie en kritisch verstand, geloof en hoop, allen moeten in balans zijn
shalom
Bram
'blog van Brambonius' 