Die ouderwetse Linkse rakkers van een kerkvaders toch…

Ik weet dat onze Westerse ‘links’ en ‘rechts’ dichotomie op politiek vlak weinig behulpzaam is, maar omdat mensen er nu eenmaal gebruik van maken wil ik even doen alsof ze inderdaad bruikbaar is…

Om één of andere reden worden Christenen dikwijls geassocieerd met ‘rechtse’ politiek. Wat in de praktijk waarschijnlijk wel dikwijls zo is, maar kijkend naar de bijbel en de kerkgeschiedenis vind ik dat toch redelijk vreemd. En ik vrees zelfs dat een aantal rechtse punten gewoon niet te verzoenen zijn met de bijbel, en met een groot deel van de Christelijke traditie. Zelfs de paus is, voor rechtse conservatieven toch, op economische, vlak redelijk ‘links’. Maar dat is nog niks vergeleken met de kerk uit handelingen, Fransicus, de eerste anabaptisten of veel andere Christenen  uit de geschiedenis, en met de bijbel zelf.

Laten we beginnen met een stukje kerkgeschiedenis

D e eerste christenen schreven dat als ze niet genoeg voedsel hadden voor de hongerige mensen die aan de deur kwamen, de hele gemeenschap ging vasten totdat iedereen een maaltijd kon delen. Wat een ongelooflijke economie van liefde. De eerste christenen zeiden dat als een kind sterft terwijl een christen extra voedsel heeft, hij schuldig is aan moord. Een van de kerkvaders, Basilius de Grote, zei het in de vierde eeuw zo: ‘Als iemand een man van zijn kleren berooft, noemen we hem een dief. En iemand die een naakte zou kunnen kleden, maar het niet doet – zou hij niet hetzelfde zijn? Het brood in je kast is van de hongerigen. De mantel in je kledingkast is van de naakten. De schoenen die je weg laat rotten, zijn van de berooiden.‘ Of in de woorden van Dorothy Day: ‘Als je twee jassen hebt, is er eentje van de armen.’ Geen wonder dat Johannes de Doper zo’n koppeling maakte tussen herverdeling en bekering:’Bekeer je, want het koninkrijk van de hemel is nabij’ en:’Wie twee stel onderkleren heeft, moet delen met wie er geen heeft’.
[Shane Claiborne, The irresistible revolution]

De hier geciteerde Basilius de Grote is niet zomaar een marginale linkse rakker die op café zijn mening verkondigde maar waar verder niemand naar luisterde, maar één van de drie Cappadocische Vaders, die minstens even belangrijk zijn voor de Oosterse kerk als Augustinus, voor veel protestanten en katholieken de oppperkerkvader, voor de Westerse kerk… Eén van de belangrijkste stemmen uit de vroege kerk die, die de door Shane aangehaalde woorden van Johannes de doper en Jezus actualiseert op een radicale manier…

Op zich is de bijbel trouwens even radicaal:

Jacobus 2:
14 Broeders en zusters, wat heeft het voor zin als iemand zegt te geloven, maar hij handelt er niet naar? Zou dat geloof hem soms kunnen redden? 15 Als een broeder of zuster nauwelijks kleren heeft en elke dag eten tekortkomt, 16 en een van u zegt dan: ‘Het ga je goed! Kleed je warm en eet smakelijk!’ zonder de ander te voorzien van de eerste levensbehoeften – wat heeft dat voor zin? 17 Zo is het ook met geloof: als het zich niet daadwerkelijk bewijst, is het dood. 18 Maar dan zegt iemand: ‘De een gelooft, de ander doet.’ Laat mij maar eens zien dat je kunt geloven zonder daden; ik zal u door mijn daden tonen dat ik geloof. 19 U gelooft dat God de enige is? Daar doet u goed aan. Maar de demonen geloven dat ook, en ze sidderen. 20 Dwaas, wilt u het bewijs dat geloof zonder daden nutteloos is?

Het idee van geloven als iets intellectueel dat los te koppelen is van de rest van ons leven is sowieso een moderne illusie, die waarschijnlijk mee heeft geholpen met het dechristianiseren van het Westen. Maar  vooral de houding van de Amerikaanse conservatieven met hun nadruk op strikt kapitalisme en individualistisch anti-socialisme (gebaseerd op de ‘wet van de sterkste’, terwijl ze heel ironisch op wetenschappelijk vlak evolutie volledig verwerpen) staat hier volledig haaks tegenop…

Zelfs de apostel Paulus, voor protestanten en fundamentalisten toch wel de top en ‘het van het’ in de schriftelijke canon zou nooit aan de kant staan van de ‘American dream’. Aan zijn leerlijk Timotheüs schrijft hij bijvoorbeeld het volgende:

1 Tim 6
6 Voor wie tevreden is met wat hij heeft, is het geloof grote winst. 7 Wij hebben niets in deze wereld meegebracht en kunnen er ook niets uit meenemen. 8 Wij hebben voedsel en kleren, laten we daar tevreden mee zijn. 9 Wie rijk wil worden, staat bloot aan verleiding, raakt in een valstrik en valt ten prooi aan dwaze en schadelijke begeerten die een mens in het verderf storten en ten onder doen gaan. 10 Want de wortel van alle kwaad is geldzucht. Door zich daaraan over te geven, zijn sommigen van het geloof afgedwaald en hebben ze zichzelf veel leed berokkend.

‘Linkse zever’ voor iemand die gelooft in de ‘American dream’ natuurlijk…

Onrealistisch gezever voor de verlichte moderne mens…

sja….

 

 

vineyard, koninkrijkstheologie en bedelingenleer.

eventjes nog wat verder theologiseren…

Als we nog wat verder te gaan op de Koninkrijks-theologie enerzijds; zoals die onder andere in vineyard bekeken wordt, en die gebaseerd is op Jezus’ prediking van het Koninkrijk, en het ‘left behind’ pre-trib rapture eindtijd-gedoe anderzijds dat in sommige kringen nog steeds populair is en waar ik als kind in de pinksterkerk mee opgegroeid ben, dan is er maar 1 conclusie mogelijk: Deze zijn in beginsel volledig onverenigbaar met elkaar.

De bedelingenleer, waarop de pre-trib eindtijdleer gebouwd is, is op zich nog maar een dikke 150 jaar oud, maar wordt door sommige evangelischen en fundamentalisten als de meest logische manier gezien om de bijbel te lezen, om één of andere reden die mij volledig ontgaat.  Ze gaat ervan uit dat God in verschillende tijden (dispensaties of bedelingen) op een andere manier werkt. Een van de conclusies daarbij is dat de woorden van Jezus eigenlijk niet bedoeld zijn voor de Kerk, maar voor de joden, die het toen afgewezen hebben, maar die er wel naar gaan leven in het duizendjarige rijk, wanneer de tijd van de kerk weer gedaan is. De manier waarop hardcore fundamentalisten (zoals Marc Verhoeven) vanuit dat kader dan zeggen dat het onze vader, het gebed dat Jezus zelf ons geleerd heeft, en dat bij mijn weten in echt alle Christelijke tradities een belangrijk gebed is in liturgie en/of persoonlijk gebed is, wel iets is waar we van kunnen leren maar geen gebed voor Christenen is, was trouwens de enige keer op de geschiedenis van mijn blog dat ikzelf het k-woord gebruikt heb (ketterij dus) in de hele geschiedenis van mijn blog… zie ook hier en hier over dispenastionalisme.

(Om maar te zwijgen van de ironie dat de pinksterkerk gevallen is voor een eindtijdleer afkomstig uit een cessationistisch en anti-charismatisch theologisch kader waarbinnen wondertekenen en tongentaal alleen voor de tijd van de apostelen waren)

De theorie van de ‘opname‘ of rapture, als een evenement waarbij alle gelovigen ‘opgenomen’ worden, dat los staat van de Wederkomst van Christus is hier een deel van, of die nu voor de grote verdrukking (pre-tribulatie) of midden in de grote verdrukking (mid-trib) geplaatst wordt. Bij een eventuele post-trib versie vallen beiden terug samen, en zit je op historische pre-mil, zoals ook in de allervroegste kerk geloofd werd door sommigen.

Die pre-mil staat voor pre-millenialisme, dus Jezus die voor het millenium (ook chiliasme of duizendjarig rijk) terugkomt. Er zijn ook Christenen (al uit de tijd van de kerkvaders) die niet geloven in een letterlijk duizendjarig rijk. (a-millenialisme) en in een wederkomst nà een al dan niet symbolisch duizendjarig rijk, dat dan het hoogstepunt van de kerk moet voorstellen (post-mil)

al dit millenium-gedoe op zich is niet zo belangrijk voor een theologie die gebaseerd is op Jezus’ prediking van het Koninkrijk. Als we het over de vineyard-theologie hebben, dan is die meestal a-mil of historische pre-mil. Ik denk dat John Wimber  zelf historisch pre-mil was, maar binnen vineyard is er nooit een nadruk gelegd op hoe het duizendjarig rijk bekeken moest worden. De meer progressieve denkers binnen vineyard, zoals Jason Coker, en de meesten in de emerging church die een koninkrijksvisie hebben zijn a-mil of zelfs post-mil, zoals Brian McLaren in zijn laatste boeken.  (zie ook deze discussie) Maar het duizendjarige rijk op zich is niet het belangrijkste; het Koninkrijk van God hier en nu, als ‘already en not yet’ is de nadruk…

Een punt van kritiek op de bijbellezing van het dispensationalisme is dat soms nogal lukraak teksten uit de context getrokken worden en aan elkaar gekopeld worden (zie ook Hal Lindsey bijvoorbeeld) en dat er eigenlijk, ondanks alle beweringen van wel, helemaal niet letterlijk gelezen wordt, maar heel veel in de teksten ingelezen wordt. Een beetje het idee dat de bijbel een puzzel is waar je mee moet blijven spelen tot je de erin verborgen geheime kennis (gnosis?) gevonden hebt. Maar zo letterlijk vind ik dat echt niet altijd!

Een verder punt van kritiek op het idee van de opname en het eraan gekoppelde eindtijd-denken, is heel dualistische denken dat erachter zit. De materiele wereld is slecht, en gaat vernietigd worden, waarbij de gelovigen gered worden om als zielen naar de hemel te gaan en het materiële achter zich te laten… N.T. Wright heeft dat ooit afgedaan als gnostische nonsens, en hij heeft wel een punt. Het idee dat God de schepping wil herstellen, en van de ‘opstanding des vlezes’ op een vernieuwde aarde is hier ook helemaal niet mee te verenigen.

Laten we naar Jezus kijken, en pogen Hem te volgen.

shalom

Bram

Een nieuw soort van pinksterkerk I

Deze eerder aangekondigde korte reeks van posts is gebaseerd op een engelstalige  blogpost van Samuel Lee, een in een nederlandse migrantenkerk actief zijnde Pinkster-predikant. Hij ziet een aantal sterke maar ook  zwakke punten in de beweging waar hijzelf deel van is, die ikzelf interessant genoeg vind om eens bij stil te staan… (text in italics zijn vertalingen van zijn artikel door Bram zelf)

1. De Heilige Geest

Sam Lee:“Ik ben pinkerchristen omdat ik geloof in de kracht van de Heilige Geest, en ik geloof dat die kracht nog steeds aan het werk is vandaag. Maar aan de andere kant ben ik het niet eens met sommige van mijn pinkstervrienden die de naam van de Heilige Geest misbruiken, als een manier om te doen en te zeggen war ze willen in de naam van de Heilige Geest. De Heilige Geest is deel van de Goddelijke drie-eenheid en tegelijkertijd een machtige kracht. En deze kracht is inderdaad liefde. Ik ben pinksterchristen omdat ik geloof dat liefde het belangrijkste resultaat is van de werken van de Heilige Geest. Jezus drong aan bij zijn discipelen om Jerusalem niet te verlaten en te wachten op de Heilige Geest, die over hen zou komen en de kracht geven om over Hem te getuigen. Meer en meer realiseer ik mij dat het grooste teken van de Heilige Geest inderdaad de kracht van de Liefde is. Liefde is inderdaad een kracht, die vergeeft, bevrijdt, en geneest. De Heilige Geest geeft ons de kracht om zelfs van de onbeminbaren te houden, en om uit te reiken naar de onaanraakbaren.”

De kracht van de pinksterkerk, en het belangrijkste wat ze aan de gemeenschappelijke tafel van het Christendom te brengen heeft, is natuurlijk hun vertrouwdheid met de Heilige geest. Bij sommige kerken is er in de praktijk meer een tweevuldigheid dan een drievuldigheid waar actief in geloofd wordt, of zelfs een theoretische onderbouw van een cessationistische strekking waarbij gezegd wordt dat de bovennatuurlijke gaven van de geest (en elk ingrijpen van God) niet voor deze tijd zijn maar alleen voor de ‘bedeling van de apostelen’ waren  of iets van die strekking. bij anderen wordt er gewoon weinig meer aandacht aan besteed dan een zinnetje in de geloofsbelijdenis, maar bij de pinksterkerk ligt de nadruk juist wel op het ervaren van de kracht van de Heilige Geest, die zoals het woord al zegt met Pinksteren op een speciale manier op de gelovigen werd.

Maar ook in dit soort van charismatische stromingen zijn er ook vele excessen en misbruik geweest, en de correctie en richting die Sam hier geeft lijken me heel belangrijk gezien de praktijk die soms wordt gevolgd. De nadruk mag niet in de eerste plaats liggen op het spektakel van uiterlijke manifestaties of wonderen, maar het grootste teken is de kracht van de liefde, die door ons zou moeten werken, en die als we haar ten volle door ons zouden laten werken het grootste van alle wonderen is. Een liefde die volwassen wordt in een leven dat geleefd wordt door een mens wiens karakter door de Geest gevormd wordt naar de vruchten van de Geest.

Shane Claiborne heeft ooit het vers waarin Jezus zegt over zijn wonderen dat zijn volgelingen ze ook zullen doen, en nog grotere dingen, dat die grotere dingen in die liefde te vinden zijn, en ik geloof dat hij er daarmee niet zo ver naast zit eigenlijk…

2. bovennatuurlijke gaven

Sam Lee: Ik ben Pinksterchristen omdat ik geloof in -en nadruk leg op- de wonderen van de Heilige Geest. Ik kan ze niet ontkennen. Ik heb met mijn eigen ogen mensen gezien die genezen werden van ziektes, sommige zelfs onmiddellijk op het moment dat anderen voor hen baden. Maar op het zelfde moment ben ik het oneens met sommige van mijn medepinksterchristenen die de werken van de Heilige Geest verhandelen. Ik heb het oneens met de commercialisatie van de werken van de Heilige Geest. Ik ben het oneens met het overdreven benadrukken van mirakelen, tekenen en wonderen en tegelijkertijd het nalaten van rechtvaardigheid aan de armen en de onderdrukten. Ik ben het oneens mer diegenen die pentecostelisme praktiseren en tegelijkertijd toch niet in staat zijn om in hun eigen karakter iets te laten zien van de vruchten van de Heilige Geest. Ik ben het oneens met heb die zogenaamd Pinksteren in praktijk brengen maar die niet weten hoe ze hun echtgeno(o)ten, naasten, buren of kinderen moeten behandelen. Het ware Pinksteren verandert ons karakter en geeft ons nederigheid, genade, vrede, en liefde. Deze zijn minstens even belangrijk als wonderen.

Ik kan evenmin als Sam ontkennen dat God soms miraculeus ingrijpt in deze wereld,  en dat we ons daar naar mogen uitstrekken. Ook bijvoorbeeld  profetie en tongentaal Al leg ik daar zelf niet bepaald veel nadruk op, misschien juist omdat ik teveel heb gezien van wat hierboven net beschreven wordt.  Diegenen die nadruk leggen op wonderen zijn soms inderdaad niet de meest wijze personen… En het probleem is dikwijls ook dat er meer beloofd of geclaimd wordt dan er echt gebeurt is, wat een heel opgeklopt sfeertje geeft, waar geen enkele mogelijkheid meer is tot kritische vragen stellen. En dat is echt wel tegengesteld aan nederigheid en de andere vruchten van de Geest. soms lijkt het in bepaalde samenkomsten er ook meer op dat er een massa-trance aanwezig is dan op een aanwezigheid van de Geest…

En ja, dit geeft theologische vraagstukken. Ik ge ervan uit dat wonderen gebeuren, en dat niet alles af te schrijven is (zelf)bedrog zoals mijn sceptische vrienden zouden zeggen, of één of andere ‘hyperplacebo’, of de kracht van suggestie zoals meer new age mensen zouden zeggen. Ik heb enorme vraagtekens waarom soms mensen genezen bij enorme opgeklopte bijbelzwaaiende massa-bezweerders mét privéjet die toch nog enorme sommen geld vragen aan hun publiek in ruil voor genezing. Sommige van die dingen zijn zo tegengesteld aan wat Jezus kwam brengen (en lijken meer op de figuur van Simon de tovenaar uit het nieuwe testament) dat ik het echt niet weet…

Maar los daarvan, Ik geloof dat wonderen zoals genezingen inderdaad deel zijn van het ‘hier en nu’ aspect van het Koninkrijk van God. (Eén van de twee kanten van de ‘already and not yet’ koninkrijkstheologie van vineyard trouwens) en Jezus roept in de evangeliën inderdaad op om bijvoorbeeld voor de zieken te bidden in geloof dat ze genezen. Maar aan de andere kant roept Jezus ook op om te zorgen voor de armen en verdrukten, en als we dat aspect nalaten, jagen we mensen weg uit de kerk. Zeker als we een hoop overdreven macht en lawaai ten toon spreiden..

Een verhaal dat mij nu voor de geest spring komt van Frank Viola, die in één van zijn  boeken beschrijft hoe hij ging eten bij arme migrantenvrienden die niet eens genoeg geld hadden om hun huis te verlichten, en toch door hun kerk verondersteld werden om tienden te betalen. Dat is één van de dingen geweest waardoor Viola de institutionele kerk vaarwel zegde, en inderdaad, als we naar de nieuwtestamentische eerste kerk kijken, daar zouden  de mensen van de kerk voor elkaar zorgen en juist zorgen dat mensen die niet eens genoeg hadden om hun huis te verlichten geholpen zouden worden…

Ik geloof dat we als Christenen vertrouwd zouden moeten zijn met de uitingen van de Geest, maar we moeten er goed mee omgaan… Flashen op alles wat bovennatuurlijk is, of de bovennatuurlijke dingen van de Geest voor ons karretje spannen, of mensen manipuleren hebben weinig te maken met een gezond Christendom, maar eerder een kwalijk occult kantje…  We kunnen hem niet zoals Simon de tovenaar gebruiken voor onze eigen spelletjes, hij zou ons moeten leiden, en ons karakter vormen naar de vruchten van liefde: Vreugde, Vrede, Geduld, Vriendelijkheid, Goedheid, Geloof of vertrouwen, Zachtmoedigheid en  Zelfbeheersing.

Laat ons op een natuurlijk bovennatuurlijke manier op zoek gaan naar God die op nieuwe manieren wil werken, maar laat ons niet proberen om God noch mensen te manipuleren op dat domein, dan zijn we alleen verder verwijderd van wat de bedoeling is…

De Geest gaat waarheen Hij wil… Maar als Hij ergens aan bouwt is het niet aan onze eigen koninkrijkjes, maar aan het Koninkrijk van God, dat geregeerd wordt door liefde en nederigheid, en niet door ons ego of door de macht van instituten!

Galaten 5:22-26 Maar de vrucht van de Geest is liefde, vreugde en vrede, geduld, vriendelijkheid en goedheid, geloof,  zachtmoedigheid en zelfbeheersing. Er is geen wet die daar iets tegen heeft.  Wie Christus Jezus toebehoort, heeft zijn eigen natuur met alle hartstocht en begeerte aan het kruis geslagen.  Wanneer de Geest ons leven leidt, laten we dan ook de richting volgen die de Geest ons wijst. 26 Laten we elkaar niet uit eigenwaan de voet dwarszetten en elkaar geen kwaad hart toedragen.

shalom

Bram

Een nieuw soort van Christendom?

Het grote rijk is al een lange tijd gevallen. Dit land heeft een post-christelijke cultuur met hoge mate van secularisatie. De paus heeft al lang geen wereldlijke macht meer, de pastoor kan niet meer zeggen wat we moeten doen en laten. De kerk kan geen boeken verbieden en op de index zetten. De macht van de (hier katholieke) kerk op de politiek is niet zo groot meer. Het hele christenrijk is afgebrokkeld. Natuurlijk zijn er nog Christenen, en een aantal daarvan willen terug naar het Christenrijk. Conservatisme en heimwee naar de oude tijd zijn niet onlogisch als een wereldrijk aan stukken gevallen is en we nog in de naschokken zitten. Maar ik geloof niet dat ze ons een steek gaan helpen!

Nu moeten we vooruit kijken, onze ogen op Christus gericht,  en de ballast die ons daar in het verleden eerder in tegenhield  achterlaten. Ik geloof dat we als Christenen kunnen len moeten eren van ons verleden, en op dit vlak kunnen we duidelijk zien dat de mix van Christendom en wereldse macht meestal eindigde in een overwinning van de macht, en een verdwijnen van de invloed van de radicale boodschap van Christus. Ik geloof dat we als Christen verder moeten leren om niet afhankelijk te zijn van de machten van deze wereld, maar een leven leiden dat gefundeerd is in Christus, en dat dus waarschijnlijk ook af en toe zal botsen met die machten van deze wereld.

Macht, bezit, ja zelfs onze eigen status moeten ondergeschikt zijn aan de wet van de liefde, die ons ertoe verbindt te leven vanuit liefde voor God, de Schepper, en onze medemens (inclusief diegenen die we niet zo leuk vinden, ‘bemin uw vijanden’)… Daar kunnen we gerust de rest van de Schepping gerust aan toevoegen, want de roofbouw op de schepping die nu gebeurt  is niets anders dan een enorme middelvinger in het gezicht van God, de Kunstenaar.

Maar eigenlijk moeten we niet in de eerste plaats iets nieuws zoeken. We moeten gewoon de kern van christen herontdekken in deze nieuwe context. En deze kern is natuurlijk Christus, die ons niet alleen redt door zijn Menswording, Leven, Dood, en Opstanding, maar die ons ook uitnodigt, en oproept om totaal anders te leven.

En ik geloof dat die kern zeker aanwezig is in onze Christelijke tradities, maar alleen tot leven geroepen moet worden. En als we er dan 100% voor gaan, dan zal de wereld het verschil zien. Zeker zullen we tegenstand krijgen, maar niemand zal kunnen ontkennen dat God aan het werk is. Zoals bij St-Fransiscus, bij onze eigenste ‘grootste belgen’ de paters Damiaan en Daens, bij Moeder Theresa en Shane Claiborne, bij David wilkerson in de getto’s, bij new monastics en ‘punk monks’, bij de Christenen die ijveren tegen onrecht en armoede, en die christenen die de getroffenen in Haiti helpen ipv ze te beschuldigen van satanisme… Maar het hoeft niet zo opvallend, het kan ook gewoon ‘alledaags radicaal’ in kleine dingen daar waar we zijn…

Gisteren nog zag ik een nieuwe site die mij heel hard inspireerde, die van het ‘Revolt collective‘. Niet iets speciaal nieuws, gewoon een trouw zijn aan Jezus en de wet van de liefde. Gebed, actie en aanbidding hand in hand. Niet alleen verkondigen van Christus, maar vooral ook uitleven, en alles van ons leven erdoor laten doordrenken.

En ik sta zelf nog nergens. Maar ik wil leren om Hem te volgen, en leren bidden, en liefhebben… en hoop dat ook samen met mijn broers en zussen in Christus te kunnen…

vive la revolucion!!!

shalom

Bram

Het Koninkrijk: shane claiborne, mijn vineyard roots, …

voor diegenen die het nog niet doorhadden, de laatste tijd heb ik vanalle leesvoer gehad uit diverse christelijke hoeken. Eén stroming die me interesseert is die Greg boyd een ‘grassroots Kingdom movement’ noemt, onder andere shane claiborne, de new monastics, en andere Christenen die, gebaseerd op de woorden van Jezus, willen bouwen aan het koninkrijk van God in deze wereld.

Dat koninkrijksidee, waar ikzelf ook al lang visie voor heb; is soms helemaal niet zo logisch voor alle Christenen, bijvoorbeeld sommige dispensationalisten zullen zeggen dat het Koninkrijk waar Jezus over praatte alleen voor Israel was, en afgewezen geweest is, en dat het koninkrijk pas op aarde zal komen in het duizendjarig rijk, na de opname en de verdrukking en weet ik wat nog allemaal… Maar omdat ik wel wat heb rondgehangen in vineyard-kringen, heb ikzelf al veel gehoord over het Koninkrijk van God, zoals de evangeliën het leren.

Nu was ik toen ik jonger was, als zoon van een vinyard-voorganger die op vanalle vineyard-conferenties en zo was, niet altijd bepaald overgeinteresseerd in de vineyard, omdat ze naar mijn gevoel teveel bezig waren over ‘de vineyard’. Zo een beetje zoals de ‘emerging church blogosphere’, waar wel zinnige dingen gezegd worden, maar na een tijdje komt het enorm mijn oren uit om emerging dit en emerging dat te moeten lezen heel de tijd… Op die manier heeft het hele vineyard gedoe mij een beetje geirriteerd omdat ze teveel over zichzelf bezig waren, in vineyard doen we dit, in vineyard waarderen we dat… Misschien ten onrechte, dat weet ik niet… Maar dat was mijn indruk die ik soms had toen ik jonger was. Ach, de rebelse jeugd…

Maar wat bijvoorbeeld wel interessant was, zijn sommige dingen die ik gehoord heb over de persoon van John Wimber, zeker hoe hij begonnen is. Wat mij altijd is bijgebleven is een verhaaltje (dat ik nergens op het net gevonden heb, dus ik parafraseer het uit een ver geheugen) waar de uitdrukking “doin’ the stuff”, die in vineyard blijkbaar wel veel gebruikt wordt, vandaan komt:
John als jonge bekeerling was de bijbel aan het lezen, en las in dat vreemde boek over Jezus, die zieken genas, boze geesten uitdreef, rondhing met zondaars en outcasts, en het over ‘zorgen voor de minsten mijns broeders’, en las dat Jezus zijn volgelingen opdroeg om hetzelfde te doen… Dus ging hij naar de gemeenteleiding en vroeg zoiets van – “when are we gonna do the stuff”?
– “what stuff?”
– “you know… like in the bible, healing the sick, casting out demons, handg out with the sinners ans stuff”
– “ehhhh…”
Toen kwam er een hele uileg over dat ze dat soort dingen eigenlijk niet deden, en waarschijnlijk de redenen en zo… Maar John wimber heeft de dingen die visie van Jezus deed nooit losgelaten,en dat is later, naast die andere nadruk op aanbidding (iets waar ik het nu niet over ga hebben, moet me nog bezinnen over dat onderwerp…), een basis geweest van hoe hij kerk zag. Een Koninkrijksvisie, waarin uiten van liefde aan mensen in nood belangrijk was. Een Charismatische benadering ook, want Wimber is bekend geworden doordat hij leerde dat we in de praktijk van alledag kunnen bidden voor Gods optreden, voor wonderen zoals genezingen of zelfs uitdrijven van demonen… en het werkte nog ook.

Een andere uitspraak van John Wimber die mij bijgebleven is, ging over zijn visie voor het hele Koninkrijk, de Kerk, waarbinnen Vineyard maar een klein deeltje is, en John wimber verwachtte ook niet dat zijn beweging voor altijd zou blijven bestaan, blijkbaar achtte hij een levensduur van 20 jaar genoeg. En dat was meer dan 20 jaar geleden dat hij dat zei… Hij stelde het belang van de Kerk, of het Koninkrijk, boven dat van zijn eigen beweging… Ik denk dat we daar ook van kunnen leren als Christen… Op zich hou ik wel van het idee ‘wij leggen deze nadrukken als Christen, maar we waarderen andere Christenen die andere nadrukken leggen, en andere bijbelinterpretaties even hard, en we zijn allemaal Zijn kinderen, die aan Zijn Koninkrijk moeten bouwen samen, we zijn allemaal deel van 1 Kerk, 1 Koninkrijk’.

Nu wat is de connectie tussen wat Greg Boyd ergens de ‘grassroots kingdom movement’ noemt, zoals shane Claiborne en de new monastics, en de koninkrijksvisie van vineyard? Heel veel, eigenlijk lijken ze redelijk op mekaar, al zijn er wel heel andere nadrukken, bij vineyard ligt er een charismatische, bovennatuurlijke nadruk op de doorbraak van het Koninkrijk, en bij de new monastics ligt de nadruk op het menselijke gemeenschapsaspect, op Jezus volgen en groeien in liefde voor de ‘minsten’.

Twee Kanten van het Koninkrijk… Ik denk dat ze mekaar kunnen aanvullen… En dat zou heel interessant zijn… Ondertussen blijven we bidden:

Onze Vader in de Hemel
Uw Koninkrijk Kome
en Uw wil geschiede op aarde als in de hemel
Amen

shalom

Bram

het verhaal van Dirk Willems, martelaar

Een straf en droef verhaal uit de tijd van de Inquisitie. Dirk Willems is één van de grote martelaren uit de tijd van de eerste wederdopers, en nog steeds een inspiratiebron vandaag voor veel (neo-)anabaptisten.

Het verhaal is redelijk kort. Dirk was een jonge man die, zoals het wederdopers betaamde, zich terug liet dopen en wilde leven in navolging van de woorden van Jezus, maar dat soort van gedachtengoed was niet zo populair bij de inquisitie (de radicale reformatie was trouwens ook al verworpen door de protestanten van de ‘gewone’ reformatie als te ver gaand.) Zijn misdaden: De brave man had een kleine huiskerk, en doopte zelf ook verschillende mensen die serieus Jezus wilden volgen als wederdoper.

Om die reden werd hij gevangengezet, en op één of andere manier kon hij toch ontsnappen. Het was toen winter, en het vroor hard, en hij kon ontsnappen over het ijs, maar werd achtervolgd; Toen zijn achtervolger door het ijs zakte, en om hulp vroeg, kwamen de radicale woorden van Jezus in de praktijk; ‘heb uw vijanden lief’. Dirk hielp zijn achtervolger uit het ijs, en redde zo zijn leven, maar werd terug gevangen genomen…

Ondanks het feit dat zijn achtervolger voor zijn leven pleitte werd hij op 16 mei 1569 na zijn proces toch op de brandstapel verbrand. Vanop de brandstapel waren zijn laatste woorden een herhalend ‘O mijn Heer, mijn God’.

shalom

Bram

van the anabaptist network…

Voor diegenen die het woord niet kennen: anabaptisme (valt meer over te zeggen dan deze wikipedia), een deel van de radicale reformatie, was een stap verder in de reformatie, en een interessante stroming die meestal te weinig aandacht krijgt, zeker in evangelische kringen. En dat ondank het feit dat bijvoorbeeld het herontdekken van de volwassendoop in bijvoorbeeld baptistische, en evangelische kringen heeft in deze groepen, die hier historisch ook de wederdopers genoemd werden.

Anabaptisten zijn verder ook van groot belang geweest in het oprichten van de zogenaamde ‘peace churches’ (vooral in amerika) en hebben altijd veel nadruk gelegd op discipelschap, in de zin van het volgen van Jezus, meestal met nadruk op de bergrede. Ook de nadruk op gemeenschap onder gelovigen is meerstal heel sterk, zo zijn de de Amish, die mensen in het zwart die theologisch gezien tegen moderne technologie zijn, niet los te zien van hun anabaptistische roots… De invloed van het anabaptistisch erfgoed is ook sterk te vinden in de new monastic movement, en ook een aantal leden van de psalters hebben mennonitische roots…

Dat gewoon als een introductie voor mensen die er nog nooit van gehoord hadden. En wat ik wilde zeggen was ook dat het anabaptist network (UK) onder andere 2 heel interessante cursussen op hun site heeft staan, voor zij die genoeg engels kunnen en pdf kunnen lezen:

taking jesus seriously gaat over volgeling van Jezus zijn, en de woorden van Jezus serieus nemen, en hoe dat in de anabaptistische traditie bekeken wordt.

after Christendom: following Jesus on the margins is ook interessant, gat over het feit dat we in een post-christelijke samenleving zitten, al betekent het engelse Christendom nog iets anders, namelijk een Christenrijk dat de samenleving beheerst, en dat nu niet meer bestaat. Deze cursus geeft, weer vanuit anabaptistisch standpunt, een zicht op de plaats van de kerk in de samenleving en de uitdagingen van de kerk in een post-christelijke samenleving.

Heel interessant

shalom

Bram

de Kerk

de Kerk

even door naar een volgend onderwerp: We kennen allemaal ‘de kerk’, en we kennen allemaal zelfs meerdere ‘kerken’, hier in antwerpen alleen al zijn er tientallen van allerlei slag en soort… Maar is er in feite niet gewoon maar 1 Kerk, die met met hoofdletter K? Diegene die ook ‘de bruid van Christus’ genoemd in de bijbel. En  zijn al de ‘kerken’ die wij kennen daar niet kleine plaatselijke deeltjes van, of gewoon maar uitingen ervan?

Het idee van verschillende kerken en denominaties is iets relatief nieuws, zeker zoals wij dat nu kennen. In de tijd van het nieuwe testament was het zowiezo helemaal anders als nu. Handelingen zegt dat de eerste christenen hun bezittingen deelden, elke dag bij mekaar aan huis kwamen, en in de tempel samenkwamen. Nu wat dat laatste betreft: die tempel, dat was een unieke plaats die nu niet meer bestaat, en geen enkel gebouw van nu heeft daar enige gelijkenis mee qua functie, en dat dat was ook alleen in Jerusalem dat mensen daar naartoe gingen. (De beschrijving hierboven komt ook van de eerste kerk van vlak na pinksteren, die ontstond in jerusalem) Bovendien zijn wij als christenen zelf een tempel van de Heilige Geest… Een tempel hebben we niet nodig, we zijn zelf ‘de tempel’, en bovendien zijn we als Christen ook nog eens allemaal priesters. Tempels en priesters hebben we niet nodig als Christen, want Jezus zelf is onze middelaar tot de Vader! Christendom gaat uit van een relatie tussen het individu en God, maar ook van een ‘lichaam’ van Jezus, waarvan Hij het hoofd is, dat de Kerk is, de verzameling van alle gelovigen die er zijn op aarde…

Dat idee van gemeenschappelijk bezit van de eerste kerk is iets dat allang niet meer zo algemeen is, al is het altijd blijven bestaan in kloosters, en heeft het ook gewerkt in bepaalde christelijke communnes, en ook in ‘new monastic movement’ zijn er pogingen in die richting… Maar al is dat blijkbaar voor ons (en veel gelovigen in veel tijden) een brug te ver, toch geloof ik dat een kern van christelijk leven te vinden is is gemeenschap… En dat we iets wezenlijk missen zonder die diepe christelijke gemeenschap…

Als Paulus een brief schreef aan de kerk in één of andere stad, was er nog maar één soort kerk: de Kerk. Mensen die in gemeenschap samen leefden, en die bij mekaar aan huis kwamen door de week, en om samen te bidden, God te prijzen en het brood te breken. Natuurlijk kwamen ze ook samen in grotere groepen, zoals wij op zondag doen, of op grotere evenementen, maar die kleine levende groepjes zijn altijd heel belangrijk geweest in een levend christendom. Niet de  statische kerk als een gebouw, maar als een levende flexibele groep van mensen, die overal waar ze met twee of meer samenkomen in Zijn naam, en waar dus Hij aanwezig is en er elke keer een uiting is van de Kerk.

Dat vers dat ik nu aanhaalde, waar Jezus zegt dat ‘waar twee of drie samen zijn in Zijn Naam, ben ik in Hun midden’, soms ook het eclesiologisch minimum genoemd, is een definitie van de kleinst mogelijke uiting van de ‘Kerk’. Elke keer dat wij als gelovigen samenkomen in Zijn Naam, bidden, en met brood en wijn het offer van Jezus gedenken, zijn we deel van de Kerk. Van het Lichaam van Jezus.

shalom

Bram

pas op voor het dispensationalisme II

een paar noten bij mij post van gisteren:

Ten eerste, de titel was eigenlijk maar een graptsje dat niemand door zal gehad hebben, een knipoog naar de titels die die-hard dispensationalist Marc verhoeven (de mens door wie ik dit alles ben gaan onderzoeken eigenlijk) aan zijn artikels op zijn waarschuwende site www.verhoeenmarc.be soms geeft; “pas op voor X”, met x zijnde alles van C.S. Lewis over heel vreemde sektes tot dingen als vineyard en zelfs ‘hyper- of ultradispentationalisme’. Een mens moet voor veel oppassen, en meneer verhoeven ziet heel veel dwaalleren die niet bijbels zijn, waarvan sommige dat absoluut ook niet zijn, maar veel andere gewoon niet in zijn dispentationalistisch en cessationistisch wereldbeeld passen en veel bijbelser zijn dan zijn gekronkel!

Een nieuw woord voor vandaag is dat wat ik net gebruikt heb, al had ik het er gisteren al over zonder het moeilijke woord te gebruiken: cessationisme, ofwel het geloof dat alle miraculeuze gaven van de Heilige Geest inclusief tongentaal na de tijd van de apostelen (of ook na het schrijven van de boeken van het NT) niet meer nodig waren en dus niet meer voorkomen. Dat is op zich niet iets dat alleen voorkomt bij dispensationalisten, maar hoort wel thuis in het hele systeem van bedelingen, en daarom is het vreemd dat heel veel pinkster- en charismatische christenen de eindtijdtheoriëen van het bedelingensysteem hebben overgenomen, zonder door te hebben hoe anti-charismatisch het eigenlijk is.

Cessationisme is één ding, en het is iets dat in verschillende christelijke tradities voorkomt. Maar als we het dispentationalisme nemen in zijn meest verspreide vom, dat van de scofieldbijbel, is het andere probleem dat ik gisteren noemde een stuk zeldzamer in de geschiedenis van het christendom: het wegschuiven van de bergrede en het onze vader als niet voor ons, en het ontkennen dat de woorden van Jezus over het koninkrijk van toepassing zijn voor ons christenen. Hoe verder dat koninkrijk ingevuld wordt is heel verschillend, maar ontkennen dat het prediken van het koninkrijk voor ons Christenen is is redelijk uniek in de geschiedenis van het christendom lijkt mij. En het verkondigen dat de bergrede en het onze vader niet voor christenen maar voor joden zijn is volgens mij de grens oversteken en het christendom verlaten, zeker als je het over streng bijbels christendom wil hebben. Ik spreek normaal niet snel over dwaalleer of ketterij, maar in dit geval heb ik blijkbaar wel die neiging om het dispensationalisme van scofield als dusdanig te labelen. Al denk en hoop ik dat niet iederen die één of andere vorm van dispensationalisme aanhangt zoiets gelooft.

In ieder geval, ik weet dat ik vroeger mensen als genoemde Verhoeven-kerel zou hebben afgedaan als extreme evangelische fundamentalisten, maar bij nader onderzoek zou ik nooit meer zoiets kunnen zeggen. Een theologisch systeem dat het merendeel van wat er in de evangeliën staat opzij schuift als niet voor christenen kan volgens mij nooit het predikaat “evangelisch” krijgen! Fundamentalistisch oké, maar ik heb teveel eerbied voor het evangelie om mensen die menen bijbelvast te zijn en toch het merendeel van de woorden van Jezus zelf opzijschuiven als ‘niet voor ons’ als ‘evangelisch’ te beschouwen. Ik ben op zich openminded voor bijbelinterpretaties en verschillende vormen van christendom, maar zeggen dat de woorden van Christus niet voor ons zijn is echt wel ver over!

Mogen we allemaal groeien in relatie met Hem

shalom

Bram

ps: sorry voor zoveel moeilijke woorden (mijn vingers geraken er ook van in de knoop…)

pas op voor het dispensationalisme

beminde gelovigen;

Vandaag een moeilijk woord: dispensationalisme, of ik het nederlands ‘bedelingenleer’, of als we andere tussenletters gebruiken soms ook bedelingsleer. een woord dat meestal vooral met bepaalde eindtijdtheoriëen wordt geassocieerd, maar er is veel meer over te zeggen… Het basisidee op zich is redelijk simpel: de geschiedenis van de wereld (of de heilsgeschiedenis) kan onderverdeeld worden in verschillende ‘bedelingen’ of dispensaties. Dat zijn dan tijdperken waarin God op een andere manier handelt tegenover de mens. Behalve het klassieke model dat op wikipedia(1) staat zijn er veel andere invullingen met meer of minder bedelingen, al is zeven een geliefd getal(2)en het doet er blijkbaar niet voor iedereen toe hoeveel bedelingen er zijn ook niet… Wat we wel meestal tegenkomen zijn heel ingewikkelde verhalen die zogezegd zijn gebaseerd op de bijbel, maar als je de bijbeltexten gaan onderzoeken dan kom je dikwijls tot de conclusie dat je heel ver moet door-interpreteren voor die verzen in staat zijn om de hele constructie op te leveren die erop gebouwd wordt… Maar dat truukje komen we vrees ik wel meer voor in het moderne christendom (doelgericht leven iemand?)

op zich zie ik niet bepaald een probleem in het indelen van de geschiedenis in verschillende perioden, dat is iets wat de mens van nature doet omdat het anders te ononverzichtelijk is. Mensen houden ervan om theologie te systematiseren. Dus wat dat betreft: geen speciale problemen met dispensationalisme. Wat betreft de eindtijdtheoriëen die erbij horen en die heel populair zijn (‘pre-tribulation rapture millenialisme’) en de bijhorende commercieel heel goed verkopende pop-apocalyptiek (left behind, hal lindsay, etc..) ga ik het vandaag ook niet hebben, al valt daar zeker wat over te zeggen… Er is natuurlijk een probleem met alle schema’s die de toekomst willen voorspellen, en die zeggen wat God allemaal gaat doen in de toekomst en hoé…

Waar ik wel naartoe wil is het grote probleem van bepaalde vormen van dispensationalisme en hoe het gebruikt wordt, zoals ik dat ben tegengekomen op onder andere www.verhoevenmarc.be en bij A P geelhoed(http://www.solcon.nl/apgeelhoed/body.htm), en dat ook voorkomt in veel anti-charismatische kringen en bij wat Ouweneel de bediening van Achterdocht noemt. De logica gaat als volgt: Nu zitten we in de bedeling van de gemeente, en dus zijn bijvoorbeeld de woorden van de bergrede niet voor ons bedoeld om naar te leven (die waren voor de joden) noch de gaven van de Heilige Geest (die waren alleen voor de apostelen) Ook alle sociale betrokkenheid of bezorgdheid voor het millieu wordt verketterd (dan willen we het duizendjarig rijk nu al) Zelfs het onze vader is volgens Marc Verhoeven niet voor de christenen. De meeste van die beweringen zijn ofwel gebaseerd op het hele framewerk dat rond de bijbel geplaatst wordt zonder dat ze met bijbeltexten aangetoond worden, ofwel worden bijbeltexten vreselijk uit hun context gerukt om hun verhaal te bewijzen, zoals het vers uit 1 cor 13 van ‘profetiën sullen stoppen, tongen zullen verstommen’ dat moet bewijzen dat profetie en spreken in tongen alleen voor de ‘bedeling der apostelen’ was. De conclusie daarvan is gevaarlijk, namelijk dat alles bovennatuurlijks per definitie niet van God komt. En dat alles wat charismatische en pinksterchristenen aan de Geest toeschrijven van Satan komt. Dat loopt snel de kans om uit te lopen in de zonde van tegen de Heilige Geest, en bovendien krijg je dan de onlogica dat ondanks de overwinning van JEzus aan het kruis alleen Satan macht heeft en bovennatuurlijk ingrijpt, iets waarvan alle logica mij ontgaat!

Nu zouden wij dus zitten in de bedeling van de gemeente Zelfs al zit de kern van dat soort theologie rond het offer van Jezus, dan nog geloof ik dat het een gevaarlijke dwaalleer is die eigenlijk zo ongeveer heel het christenom lamlegt, de bijbel ontzenuwt en de alles reduceert tot alleen ‘preken van het woord’ en klakkeloos geloven daarin als enige deugd. Exit de letter doodt maar de Geest maakt levend…

Noem mij een ‘rodeletter-christen'(3) maar ik geloof dat de woorden van Jezus, inclusief de bergrede en het onze vader, de kern zijn van het Christelijk leven, ook al gaan we daarmee tegen alles wat deze wereld ons leert in. Ik geloof in het werk van de heilige Geest, inclusief wonderen en gaven, ook voor vandaag (al denk ik dat de gave van onderscheiding iets is waar we ook meer naar mogen verlangen als ik sommige dingen zie…) Ik geloof dat ‘onze naaste liefhebben als onszelf’ sociale betrokkenheid’ vraagt. Ik geloof dat het eren van God als Schepper inhoudt dat we voor de Schepping zorgen die ons gegeven is. Ik geloof dat het Christendom zonder al deze dingen niet veel voorstelt, en dat eender welke leer die het christendom de Geest en de woorden van JEzus wil ontdoen een gevaarlijke dwaalleer is!…

Jezus predikte de komst van het koninkrijk, en ik denk dat wij hetzelfde mogen doen…

shalom

Bram

 

(1) http://nl.wikipedia.org/wiki/Dispensationalisme
(2) http://www.bijbelarchief.nl/download/bedelingen.pdf
(3) http://www.sojo.net/index.cfm?action=about_us.redletterchristians