boekbespreking: Michael Spencer – Mere Churchianity

Titel: Mere Churchianity, finding your way back to Jesus-shaped spirituality
Auteur: Michael Spencer
Uitgeverij: Waterbrook press
Jaar van uitgave: 2010
ISBN: 978-0-307-45917-6
Taal: engels (nederlandse vertaling is op komst)
Quotering (op 5): *****

De begin 2010 veel te jong overleden Michael Spencer is een legende in de wereld van Christelijke blogs: sinds 2000 runde hij de ‘internet monk‘ blog met een zeer interactieve gemeenschap van enkele duizenden lezers, die trouwens nog steeds door een aantal vrienden van hem onderhouden wordt en soms artikelen heeft die zeer de moeite zijn. Begin dit jaar, vlak na het afwerken van zijn eerste en enige boek is Michael redelijk plots aan kanker overleden, wat een groot verlies is, niet alleen voor zijn familie omgeving, maar voor de vele mensen die hij inspireerde doorheen zijn werk op het internet. Maar zijn werk blijft doorleven in zijn schrijven, zowel op het internet als doorheen dit boek.

Een boek dat sommige evangelische Christenen waarschijnlijk heel oncomfortabel gaat doen voelen. De titel ‘mere churchianity’ of ‘onversneden kerkdom’ is een parodie op een boek waarin C.S. Lewis het Christendom uitlegde (‘mere christianity’ of in het nederlands ‘onversneden Christendom’), maar het punt van Spencer is juist dat het ‘kerkdom’ waarin hij opgegroeid is weinig met Jezus te maken heeft, en hij gaat op zoek naar wat hijzelf een ‘Jesus-shaped spirituality’ noemt, en legt daarbij een aantal pijnpunten bloot van de evangelische subcultuuur.

Zo komt het nalopen van allerlei hypes aan bod, de oneerlijkheid en blinde vlekken die Christenen soms hebben, de pretentie van ‘bijbel-gelovend’ te zijn maar eigenlijk alleen een aantal zelf uitgezochte bijbelverzen te kennen en prediken, het prediken van allerlei programma’s maar niet Christus, de vreemde manier waarop Christenen soms omgaan met vriendschappen, en vele andere frustraties die al velen de kerk uit gejaagd hebben.

Michael Spencer zelf wist heel goed waarover hij sprak, hij kende het probleem van alle kante; hij was een predikant, jeugdleider en leraar in de amerikaanse baptistenkerk die soms redelijk fundamentalistisch kan zijn, en begint zijn boek met een ervaring waarvan hij pas dertig jaar later de volledige significantie van begrijpt: Op een dag gaat hij met een ongeinteresseerde jeugd-groep naar een fastfood-restaurant, waar zijn bende het beest uithangt en onder andere een zoutvat molt. Acheraf krijgt hij een brief van de dienster, die een ex-lid was van de kerk waar hij zelf in de leiding zat. In die brief waarschuwt ze Michael dat het soort van Christendom dat hij en zijn jeugdgroep uitdragen haar ervan overtuigt dat Jezus niet bestaat. Auch… Is het soms echt zo dat onze Christelijke subcultuur ver verwijderd is van alles wat Jezus ons kwam brengen?

Werd de brief op dat moment weggelachen, op het moment dat hij zijn boek schrijft is Michael duidelijk onder de indruk van de tragische waarheid waar het atheistisch geworden meisje hem op wijst: Het ‘kerkdom’ zoals hij dat kent uit zijn baptistenkerk, of in het algemeen zelfs in veel fundamentalistische en evangelische kerken, heeft soms heel weinig met Jezus te maken. Maar inplaats van het Christendom te verlaten, en de kerk af te schrijven, gaat hij samen met de lezer met vallen en opstaan op zoek naar Jezus en de kerk.

In de loop van het boek gaat Michael op een kritische manier te werk, en ontmantelt hij een aantal vanzelfsprekendheden van het Christelijk wereldje. Niet om negatief te zijn, maar juist om op zoek te gaan naar waar Jezus wel voor stond, om het goede nieuws van het Koninkrijk van God terug te vinden tussen heel onze evangelische drukte, en om de ware betekenis van het woord ‘kerk’ terug te vinden.

Een kritisch boek dus, maar een belangrijk boek dat iedereen (die in leiding zit) in de evangelische kerk eens zou gelezen moeten hebben. Een boek dat ons inzicht geeft waarom zoveel mensen afknappen op de kerk, of zelfs hun geloof verliezen, maar ook een boek dat ons terug wil brengen naar de kern van het Christelijk

Als ik het goed heb is men trouwens bezig met het boek naar het nederlands te vertalen.

shalom

Bram

fundamentalisme

Fundamentalisme is een interessant woord, dat in ons hedendaags taalgebruik te pas en te onpas gebruikt wordt. Ik kan mij nog herinneren dat in mijn kindertijd in de pinksterkerk mensen het positief gebruikten, met de uitleg dat we stevig moeten staan op ons fundament de bijbel (Wat op zich een bizarre uitleg is, want Jezus gebruikt het woord eigenlijk alleen over zijn eigen woorden, of zelfs de bergrede, zie Mattheus 7:24-25 en Lucas 6:48-49) Maar nu in het heerstende klimaat is het een uitermate  negatief woord, en de enige waarvan ik weet dat hij het etiket met trots gebruikt is Marc Verhoeven en ik vrees dat zijn gebruik van dat label voor hemzelf één van de weinige dingen waarover ik het ooit met hem eens zal zijn…

Mark Verhoeven mag dan gelukkig een fundamentalist alleen zijn -al geeft zijn site voor mensen die niet veel van het christendom kennen wel een uiterst ongelukkig en onrepresentatief voorbeeld daarvan-,  zijn theoriën zijn inderdaad grotendeels afkomstig van van een historische christelijke stroming van begin twintigste eeuw die de naam fundamentalisme draagt. In feite was het een sterke anti-reactie tegen het modernistische wereldbeeld waarin onder andere het bovennatuurlijke werd weggeredeneerd, maar het ging wel uit van de uit datzelfde modernisme overgenomen hyper-rationalitische manier van denken: Het herformuleerde als reactie op het vrijzinnig christendom de kern van het geloof tot een aantal leerstellingen, die historisch gezien niet allemaal de belangrijkste waren, en die vooral nadruk legden op het rationeel geloven van een aantal (bovennatuurlijke) leerstelling, die door de vrijzinnigen veelal ontkend werden: (koop ze hier op CD-ROM…)

*¨de Goddelijkheid van Christus
* de maagdelijke geboorte
* de verzoening door bloed
* de lichamelijke opstanding
* de onfeilbaarheid van de bijbel

Op zich historische doctrines van het Christendom, maar dikwijls nogal uit de context en verband getrokken., en met alleen deze ideëen kom je niet echt tot de kern of het ‘fundament’ van een zinnig christendom. De onfeilbaarheid van de bijbel, die vooral van belang was, werd onder de eerder genoemde modernistische invloed extreem literalistisch bekeken, en er werd vanuit gegaan dat alles in de bijbel dat historisch-letterlijk gelezen kan worden volledig wetenschappelijk bewezen kon worden. Ook uit het fundamentalisme komt het heel sterke idee dat geloof in evolutie en in God mekaar per definitie tegenspreken want dat het scheppingsverhaal letterlijk in 6 dagen gelezen moét worden want anders kan je niets van de bijbel vertrouwen… Daarvoor waren er in de evangelische takken van de protestantse kerken evengoed vormen van oude aarde creationisme, gap theory en creatie-door evolutie, maar met de komst van het fundamentalisme werden die opties onmogelijk voor de evangelischen. (Al is er de laatste jaren wel meer openheid voor bijvoorbeeld evolutionaire creatie, zeker in intellectuele kringen) Eigenlijk komt van de fundamentalisten het idee dat de bijbel wetenschappelijk bewezen kan worden, en ook de neiging om op die manier de bijbel te verdedigen, alsof het Christendom niet meer zou kloppen als één van onze bijbelinterpretaties wetenschappelijk niet blijkt te kloppen…

Theologisch gezien is fundamentalisme vooral gebaseerd op een streng dispensationalisme, al kan er in sommige andere versies ook nadruk gelegd worden op calvinisme. Meestal wordt er van uit gegaan dat alle andere Christelijke stromingen afvallig zijn (en naar de hel gaan) en dat zij de engine overgebleven ware kerk zijn in een grote boze wereld. Het fundamentalisme van de eerste helft van de twintigste eeuw heeft deels wel invloed gehad op het evangelicalisme van de tweede helft van die eeuw, en zelfs op de pinksterbeweging, maar in feite blijven de verschillen toch heel groot, en is de meeste invloed er in veel stromingen ondertussen wel uit.

Maar taal is een evoluerend gegeven, en het woord fundamentalisme is uiteindelijk verbreed geworden naar alle vormen van religies die onbuigzaam (en dikwijls ook militant) en met sterke oogkleppen zich afsluiten van de rest van de wereld. Zo wordt het woord in het nederlands waarschijnlijk het meeste over een heel enge (in alle bekenissen van het woord) vorm van islam gebruikt, die bovendien ook nog eens geweldadig is. Fysiek geweld en oorlogsdreigingen zijn iets eerder zeldzaam en atypisch bij christenfundamentalisten in de originele betekenis van het woord. Ze kunnen andersdenkenden verbaal de duivel aandoen, maar gaan normaalgezien geen bommen gooien op ongelovigen, toch als ze niet door hun regering naar Vietnam, Irak of afganistan stuurt om dat te doen…

Voor het modernisme en de verlichting was de Christelijke theologie veel symbolischer en opener voor paradoxen, het was trouwens ook een oosterse godsdienst van oorsprong…, geen westerse, wat sommige nogal eens vergeten. Symbolen en mythen en parabels zijn veelgebruikte manieren om iets te zeggen dat nooit in de taal van systematische en exacte wetenschappen te zeggen is, en het christendom is dat momenteel in deze postmoderne tijd terug aan het ontdekken. Ik denk aan de grote interesse in narratieve theologie die bijvoorbeeld in de emerging church momenteel gelegd wordt, inplaats van op systematische theologiën. Dat is een stap weg van de modernistische onderbouw die het fundamentalisme had aangenomen om de vrijzinnigen op eigen terrein te bekampen, maar ik denk een stap in de goede richting.
Fundamentalisme is zo extreem geworden als reactie op de vrijzinnigen die de andere kant uit gingen, en die soms heel hun christendom uitholden. Het probleem is dat er niet één hellend vlak is in deze beeldspraak, maar dat een tweede hellend vlak over het hoofd werd gezien: dat naar dode religie, nota bene datgene waar Jezus het meeste tegen protesteerde…Als religie een systematisch systeem wordt dat maar intellectueel aangenomen moet worden om ‘gered te worden’ is er serieus iets mis. Jezus kwam niet om ons ingewijde kennis te geven over hoe wij naar de hemel kunnen gaan naar dit leven, maar Hij kwam om ons uit te nodigen tot een andere manier van leven, die wel een eeuwige dimensie heeft, maar die ook vooral over het hier en nu gaat, van een ‘anders gaan leven’ waarbij het Koninkrijk van God groeit door ons door. Zeker dankzij al die eeuwen rationalisering loopt het Christendom gevaar om niet een manier van leven te worden, maar gewoon een hoop geheime kennis die ons helpt om niet naar de hel te gaan. Dat is wel het laatste waar Jezus voor naar de aarde gekomen is…

Een ander gevaar is de andere kant, een dode rituele religie van regels en wetten, die evenmin leven brengt, maar dood. Ook daar neigde het fundamentalisme naar… Jezus volgen is inpluggen in het Leven, en daardoor veranderd worden, leren liefhebben, zelfs onze vijanden… We hebben daar natuurlijk de hulp van de Heilige Geest van nodig, maar het gaat in de eerste plaats om een verandering van ons hart, niet van uiterlijke gedragingen…

Maar op zich is de ontwikkeling van meer fundamentalistische bewegingen in veranderende tijden een logische ontwikkeling. Mensen zijn bang van de verandering die hun wereldbeeld doet uiteenvakken, en gaan dan hun identiteit en sterkte nog meer zoeken in een sterk vast systeem, en hun godsdienst, die normaal meer dynamisch en levend en mee met de cultuur evoluerend wordt dan vastgepind en gefixeerd.

Niet alleen wij Christenen en de moslims hebben daar last van. Eén van de meest tragische en ironische nieuwe evoluties is de groei van het atheistisch fundamentalisme, maar dat is voor een volgende post…

shalom

Bram

‘Raak de gezalfde des Here niet aan!’

‘Raak de gezalfde des Here niet aan!’

Die uitspraak krijg je soms in bepaalde Christelijke kringen te horen wanneer je kritiek hebt op (hun) Christelijke lijders. Een uitdrukking die ik altijd vreemd gevonden heb. En waar ik eigenlijk het ook niet mee eens ben om ze op die manier te gebruiken. Dat wil ik dus eens kort onder de loep leggen.

Waar komt de uitdrukking vandaan? Zoals te vermoeden komt hij ergens uit de bijbel, iets preciezer Uit een verhaaltje in het oude testament, dat te vinden is in 1 Samuel 24. r David, die op vlucht is voor Koning Saul, krijgt opeens de perfecte kans krijgt om zijn belager te doden, als hij zich met zijn mannen achterin een spelonk verstopt heeft waar saul ook binnenkomt. Maar dat weigert hij, omdat hij de gezalfde van de Heer niet wil doden: “De HEER verhoede dat ik mijn koning, Gods gezalfde, iets zou aandoen en mijn hand tegen hem zou opheffen. Hij is immers door de HEER zelf als koning aangewezen”. Samengevat: de uitdrukking komt van David die Weigert om zijn vijand te doden omdat die vijand door God gezalfd is als Koning van Israel…

De relevantie van dit verhaal om het toe te passen op moderne Christelijke leiders lijke me ver te zoeken eerlijk gezegd. De vergelijking tussen de zalving van een oud-israelische koning en die van een pinkster-predinkant (als dat woord ‘zalving’ al gebruikt wordt, wat in die kringen meestal wel het geval is.) bijvoorbeeld lijkt mij op geen enkele manier te vergelijken. En bovendien gaat het hier heel duidelijk om het doden van de vijand. Niet om het uitoefenen van kritiek. Uiteindelijk krijgt Saul, de gezalfde in kwestei ook kritiek van Samuel, en David van Nathan. Wat ze allebei verdiend hadden. Ook een ‘gezalfde’, als je dat woord voor een leider wil gebruiken, is een mens die fouten maakt en dan verantwoording moet afleggen aan anderen. In het geval van de israelische koningen waren dat profeten. In het geval van de brieven van Paulus leggen Christenen vooral verantwoording af aan elkaar. De brieven van het NT die aan kerken geschreven zijn zijn aan de hele kerk geschreven, en niet aan leiders trouwens…

Trouwens, wat betekent het woord ‘gezalfde’, en wat voor relevantie heeft het voor ons? Speciale figuren zoals koningen en profeten werden gezalfd in het oude testament. Maar het woord werd op een andere manier gebruikt ook: uiteindelijk ligt het belang bij dé gezalfde, de Messias in het hebreeuws, waar op gewacht werd en nog steeds wordt door sommige joden. Wij Christenen weten dat die niet gekomen is in de vorm van een politiek en militair leider die van Israel terug een vrij land maakte, maar in de persoon van Jezus, die een heel ander Koninkrijk kwam brengen. Jezus, de profeet, priester en Koning, waarvan alle gezalfden uit het oude testament maar een voorafspiegeling waren. Het woord christus is trouwens niet meer dan een vertaling van ‘messias’ of ‘gezalfde’. dus uiteindelijk wie is de gezalfde des Here waar het om draait? Jezus, de Christus!

Het woord Christen zou volgens sommigen zoiets betekenen als ‘kleine Christus’. Als dat zo is dan zijn we allemaal gezalfden op onze manier. En dan zou ‘raak de gezalfden niet aan’ toegepast eerder zoiets betekenen als dat we onze geloofsgenoten niet mogen doden… (Wat mij evident lijkt en een non-issue zolang we niet discussieren over oorlog tussen twee christelijke landen) Een andere vertaling die ik gehoord heb is dat het woord Christen iets betekent als ‘horend bij Crhistus’. In dat geval horen wij bij de Gezalfde, en is onze bedoeling om naar Christus te wijzen… Die trouwens ook interessante dingen zei over menselijk op zoek zijn naar macht:

“Gij zult u niet rabbi laten noemen; want een is uw Meester en gij zijt allen broeders. En gij zult op aarde niemand uw vader noemen, want een is uw Vader, Hij, die in de hemelen is. Laat u ook geen leidslieden noemen, want een is uw Leidsman, de Christus. Maar wie de grootste onder u is, zal uw dienaar zijn. Al wie zichzelf zal verhogen, zal vernederd worden en al wie zichzelf zal vernederen, zal verhoogd worden” Matt 23:8-12.

Uiteindelijk is er zoiets als het priesterschap van alle gelovigen. We hebben mensen nodig die dingen organiseren, en leiders, en leraars… (vul maar in) Maar de bedoeling is dat die ons helpen om geestelijk volwassen te worden, niet dat ze ons kleinhouden en dat wij gewone gelovigenj dienen om hun imperium in stand te houden of zoiets. We moeten allemaal samen werken en het Koninkrijk openbaar maken! En uiteindelijk is de enige middelaar tussen ons en God niet een mens, maar Jezus!

All praise to Him

shalom

Bram

nog een cartoontje (russells teapot)

russells teapot

agressief calvinisme…

Af en toe kan ik op  forums en websites kennis maken met tak van het christendom die mij op zich niet speciaal kan boeien, maar die wel heel fanatieke aanhangers blijkt te hebben soms… Het spijtige daarbij is dat sommige van die mensen iedereen die ook maar een beetje afwijkt van hun geijkte gereformeerde leer, van de TULIP-dinges of zelfs de dordtse synode, verketteren als weetikwat voor afvallige apostaten die klaar zijn voor het hellevuur. (Maar die daar waarschijnlijk verder niets aan kunnen doen, vermist ze toch uitgekoezen zijn ter verderf, lang leve de genadevolle leer van de dubbele predestinatie…)

Ik vind dat vooral heel vermoeiend, en weinig opbouwend voor het Lichaam van Christus.

Calvinisme is NIET gelijk aan het enige echte ware geloof, het is maar één takje van het Christendom, en als je mij vraagt niet bepaald het meest interessante, zeker niet als ze zo blijven doorgaan met alles wat volgens hun ‘Arminiaans’ lijkt te verketteren… De reformatie heeft trouwens ook veel meer interessante dingen opgeleverd dan alleen Calvijn… Vreemd dat calvinisten het woord ‘gereformeerd’ dan voor hunzelf claimen…

persoonlijk denk ik dat we meer kunnen leren als we behalve naar Calvijn en Augustinus bijvoorbeeld ook luisteren naar woestijnvader, Fransiscus v. Assisi, St-Patrick, Luther, John Wesley, bepaalde anabaptisten, de hernhutters, William Booth, C.S. Lewis, en ja waarom niet azuza street, vineyard, brian mclaren, shane Claiborne en the new monastic movement?

Maar dan zal ikzelf ook wel een apostaat en een ketter zijn… Pech, maar ik heb calvinisme nooit overtuigend ‘bijbelser’ gevonden dan andere richtingen… (alleen soms arroganter en autistischer) En de eindeloze rationalistische discussies over dat soort onderwerpen zijn voor mij altijd een afleiding geweest die mij weghield van Jezus ipv mij er dichter bij te brengen.

Toch wens ik alle hardcore calvinisten het beste in hun relatie met Jezus…

shalom

Bram

‘sola scriptura’

‘sola scriptura’ is een leuze van de reformatie, en betekent letterlijk ‘alleen door de bijbel’. Dit was in de gegeven tijd een logische reactie op de Rooms Katholieke Kerk, die de bijbel niet in handen van het volk wilde geven omdat die alleen goed geïnterpreteerd zou kunnen worden door de “Heilige Apostolische Traditie van het Magisterium”, veel blabla waardoor niemand zelf de bijbel kon lezen, en dan zien dat wat de kerk op dat moment allemaal deed totaal niet klopte… Luther en de reformatoren hadden groot gelijk dat ze de bijbel wilden doorgeven aan alle gelovigen in hun eigen taal, en dat de traditie die er was en die in strijd met de bijbel was moest worden herbekeken in bijbels licht…

Dezelfde slogan wordt trouwens nog steeds gebruikt, soms in zwaar fundamentalistische kringen, maar de context van de ractie tegen de (heel onbijbelse) toentijdse Rooms-Katholieke traditie is natuurlijk allang weggevallen… Dikwijls wordt de kreet ook heel simplistisch en gereduceerd gebruikt door allerhande splintergroepjes die alles aanvallen wat hun bijbelopvatting niet deelt, en soms zelfs voor het afkraken van andere bijbelinterpretaties… Ook wordt er dikwijls aan toegevoegd dat de bijbel ‘genoegzaam is, en dat we naast de bijbel niets nodig hebben, volgens sommigen zelfs de Heilige Geest niet. En van het moment dat je zoiets verkondigt ben je mij helemaal kwijt. De meeste protestanten hebben trouwens het anglicaanse ‘bijbel, traditie, rede en ervaring’ wel min of meer overgenomen, wat niet onlogisch is.

In het extreme getrokken is ‘sola scriptura’ natuurlijk een utopie, en zelfbedrog zelfs als je gelooft dat je ‘alleen de bijbel’ kan volgen, zonder interpretatie en traditie en dergelijke. Je kan de bijbel gewoonweg niet lezen zonder interpretatie, en eigenlijk ook bijna niet zonder een traditie te volgen, hoe hard je ook zou proberen. En bovendien, de bijbel is maar de vinger die naar de maan wijst, het boek dat ons God moet leren kennen, en waar onze relatie met christus door groeit.

Over die interpretatie… Iedereen leest een text iets anders, en verschillende mensen gaan in dezelfde woorden een heel andere betekenis zien, natuurlijk afhankelijk van voorkennis, persoonlijkheid, intelligentie, etc… Zo ook met veel bijbeltexten, geef dezelfde bijbeltext aan 3 verschillende mensen en veel kans dat je verschillende nuances of zelfs interpretaties krijgt… Bovendien hebben we het probleem dat de bijbel vertaald is uit een andere taal van een heel andere cultuur, met heel andere begripsafbakeningen, en leggen wij zowiezo andere verbanden en connecties bij bepaalde woorden, en missen wij linken die voor de oude joden logisch geweest waren…
Hetzelfde met traditie… Traditie is iets onvermijdelijks, en wordt gevormd zogauw je een paar keer iets doet. Als je in groep iets één keer op dezelfde manier doet, dan is de kans groot dat je dat zo blijft doen. Hetzelfde met bijbelinterpretaties. Kans is groot dat we de kans niet krijgen omonbevooroordeeld te lezen wat er staat in de bijbel, omdat we in bijbelstudies en andere al geleerd hebben hoe we het moeten interpreteren…

De onvermijdelijke conclusie is dus: We kunnen geen bijbel lezen zonder te interpreteren… En onbewust gaan we altijd traditie volgen, of we het nu willen of niet… Dan komt de vraag, hoe moeten we de bijbel interpreteren, en wie mag de bijbel interpreteren. Simplistisch voorgesteld: van de reformatie mag en kan elke gelovige dat. Maar hoe zit het dan met al die tegenovergestelde interpretaties, en al die discussies over wat bijbelverzen juist betekenen? Kunnen we als mens de bijbel wel ten volle vatten?

Dan komen we op een heel belangrijk punt, dat ik al zijdelings heb aangeraakt: We hebben wél de Heilige Geest nodig om de bijbel te kunnen begrijpen. De letter doodt maar de Geest maakt levend. Als we door het lezen van de bijbel niet dichter komen bij de Levende God, wat voor zin heeft het dan? We aanbidden niet de Bijbel, maar de drie-ene God, die ons dichterbij gebracht wordt door de bijbel, maar het Levende Woord is in de eerste plaats Jezus, niet de opgeschreven woorden van de bijbel.

Hoe lezen we dan de bijbel? Samen met de Heilige Geest! wie interpreteert de bijbel het best? Niet de paus en zijn magisterium, noch de geleerde theoloog die alles rationeel benadert, maar de gelovigen die samen met de Heilige Geest op weg zijn… Persoonlijk ben ik dan ook meer voor een “woord en Geest” benadering dan een éénzijdig hameren op ‘sola scriptura’… Bovendien, Christen ben je nooit alleen, het gaat niet over één gelovige en de bijbel, het gaat altijd over een gemeenschap van gelovigen en de bijbel. Dat lijkt me een derde belangrijk punt: als gelovigen samen met de hulp van de Geest de bijbel lezen, en proberen te leven… Of zoals ik wil samenvatten met de woorden van Joe Baker van the anabaptist network: Interpretatie is de taak van een gemeenschap van gelovigen vervuld met de Heilige Geest, die willen wandelen in de voetsporen van Jezus.

shalom

Bram

pas op voor het dispensationalisme II

een paar noten bij mij post van gisteren:

Ten eerste, de titel was eigenlijk maar een graptsje dat niemand door zal gehad hebben, een knipoog naar de titels die die-hard dispensationalist Marc verhoeven (de mens door wie ik dit alles ben gaan onderzoeken eigenlijk) aan zijn artikels op zijn waarschuwende site www.verhoeenmarc.be soms geeft; “pas op voor X”, met x zijnde alles van C.S. Lewis over heel vreemde sektes tot dingen als vineyard en zelfs ‘hyper- of ultradispentationalisme’. Een mens moet voor veel oppassen, en meneer verhoeven ziet heel veel dwaalleren die niet bijbels zijn, waarvan sommige dat absoluut ook niet zijn, maar veel andere gewoon niet in zijn dispentationalistisch en cessationistisch wereldbeeld passen en veel bijbelser zijn dan zijn gekronkel!

Een nieuw woord voor vandaag is dat wat ik net gebruikt heb, al had ik het er gisteren al over zonder het moeilijke woord te gebruiken: cessationisme, ofwel het geloof dat alle miraculeuze gaven van de Heilige Geest inclusief tongentaal na de tijd van de apostelen (of ook na het schrijven van de boeken van het NT) niet meer nodig waren en dus niet meer voorkomen. Dat is op zich niet iets dat alleen voorkomt bij dispensationalisten, maar hoort wel thuis in het hele systeem van bedelingen, en daarom is het vreemd dat heel veel pinkster- en charismatische christenen de eindtijdtheoriëen van het bedelingensysteem hebben overgenomen, zonder door te hebben hoe anti-charismatisch het eigenlijk is.

Cessationisme is één ding, en het is iets dat in verschillende christelijke tradities voorkomt. Maar als we het dispentationalisme nemen in zijn meest verspreide vom, dat van de scofieldbijbel, is het andere probleem dat ik gisteren noemde een stuk zeldzamer in de geschiedenis van het christendom: het wegschuiven van de bergrede en het onze vader als niet voor ons, en het ontkennen dat de woorden van Jezus over het koninkrijk van toepassing zijn voor ons christenen. Hoe verder dat koninkrijk ingevuld wordt is heel verschillend, maar ontkennen dat het prediken van het koninkrijk voor ons Christenen is is redelijk uniek in de geschiedenis van het christendom lijkt mij. En het verkondigen dat de bergrede en het onze vader niet voor christenen maar voor joden zijn is volgens mij de grens oversteken en het christendom verlaten, zeker als je het over streng bijbels christendom wil hebben. Ik spreek normaal niet snel over dwaalleer of ketterij, maar in dit geval heb ik blijkbaar wel die neiging om het dispensationalisme van scofield als dusdanig te labelen. Al denk en hoop ik dat niet iederen die één of andere vorm van dispensationalisme aanhangt zoiets gelooft.

In ieder geval, ik weet dat ik vroeger mensen als genoemde Verhoeven-kerel zou hebben afgedaan als extreme evangelische fundamentalisten, maar bij nader onderzoek zou ik nooit meer zoiets kunnen zeggen. Een theologisch systeem dat het merendeel van wat er in de evangeliën staat opzij schuift als niet voor christenen kan volgens mij nooit het predikaat “evangelisch” krijgen! Fundamentalistisch oké, maar ik heb teveel eerbied voor het evangelie om mensen die menen bijbelvast te zijn en toch het merendeel van de woorden van Jezus zelf opzijschuiven als ‘niet voor ons’ als ‘evangelisch’ te beschouwen. Ik ben op zich openminded voor bijbelinterpretaties en verschillende vormen van christendom, maar zeggen dat de woorden van Christus niet voor ons zijn is echt wel ver over!

Mogen we allemaal groeien in relatie met Hem

shalom

Bram

ps: sorry voor zoveel moeilijke woorden (mijn vingers geraken er ook van in de knoop…)

pas op voor het dispensationalisme

beminde gelovigen;

Vandaag een moeilijk woord: dispensationalisme, of ik het nederlands ‘bedelingenleer’, of als we andere tussenletters gebruiken soms ook bedelingsleer. een woord dat meestal vooral met bepaalde eindtijdtheoriëen wordt geassocieerd, maar er is veel meer over te zeggen… Het basisidee op zich is redelijk simpel: de geschiedenis van de wereld (of de heilsgeschiedenis) kan onderverdeeld worden in verschillende ‘bedelingen’ of dispensaties. Dat zijn dan tijdperken waarin God op een andere manier handelt tegenover de mens. Behalve het klassieke model dat op wikipedia(1) staat zijn er veel andere invullingen met meer of minder bedelingen, al is zeven een geliefd getal(2)en het doet er blijkbaar niet voor iedereen toe hoeveel bedelingen er zijn ook niet… Wat we wel meestal tegenkomen zijn heel ingewikkelde verhalen die zogezegd zijn gebaseerd op de bijbel, maar als je de bijbeltexten gaan onderzoeken dan kom je dikwijls tot de conclusie dat je heel ver moet door-interpreteren voor die verzen in staat zijn om de hele constructie op te leveren die erop gebouwd wordt… Maar dat truukje komen we vrees ik wel meer voor in het moderne christendom (doelgericht leven iemand?)

op zich zie ik niet bepaald een probleem in het indelen van de geschiedenis in verschillende perioden, dat is iets wat de mens van nature doet omdat het anders te ononverzichtelijk is. Mensen houden ervan om theologie te systematiseren. Dus wat dat betreft: geen speciale problemen met dispensationalisme. Wat betreft de eindtijdtheoriëen die erbij horen en die heel populair zijn (‘pre-tribulation rapture millenialisme’) en de bijhorende commercieel heel goed verkopende pop-apocalyptiek (left behind, hal lindsay, etc..) ga ik het vandaag ook niet hebben, al valt daar zeker wat over te zeggen… Er is natuurlijk een probleem met alle schema’s die de toekomst willen voorspellen, en die zeggen wat God allemaal gaat doen in de toekomst en hoé…

Waar ik wel naartoe wil is het grote probleem van bepaalde vormen van dispensationalisme en hoe het gebruikt wordt, zoals ik dat ben tegengekomen op onder andere www.verhoevenmarc.be en bij A P geelhoed(http://www.solcon.nl/apgeelhoed/body.htm), en dat ook voorkomt in veel anti-charismatische kringen en bij wat Ouweneel de bediening van Achterdocht noemt. De logica gaat als volgt: Nu zitten we in de bedeling van de gemeente, en dus zijn bijvoorbeeld de woorden van de bergrede niet voor ons bedoeld om naar te leven (die waren voor de joden) noch de gaven van de Heilige Geest (die waren alleen voor de apostelen) Ook alle sociale betrokkenheid of bezorgdheid voor het millieu wordt verketterd (dan willen we het duizendjarig rijk nu al) Zelfs het onze vader is volgens Marc Verhoeven niet voor de christenen. De meeste van die beweringen zijn ofwel gebaseerd op het hele framewerk dat rond de bijbel geplaatst wordt zonder dat ze met bijbeltexten aangetoond worden, ofwel worden bijbeltexten vreselijk uit hun context gerukt om hun verhaal te bewijzen, zoals het vers uit 1 cor 13 van ‘profetiën sullen stoppen, tongen zullen verstommen’ dat moet bewijzen dat profetie en spreken in tongen alleen voor de ‘bedeling der apostelen’ was. De conclusie daarvan is gevaarlijk, namelijk dat alles bovennatuurlijks per definitie niet van God komt. En dat alles wat charismatische en pinksterchristenen aan de Geest toeschrijven van Satan komt. Dat loopt snel de kans om uit te lopen in de zonde van tegen de Heilige Geest, en bovendien krijg je dan de onlogica dat ondanks de overwinning van JEzus aan het kruis alleen Satan macht heeft en bovennatuurlijk ingrijpt, iets waarvan alle logica mij ontgaat!

Nu zouden wij dus zitten in de bedeling van de gemeente Zelfs al zit de kern van dat soort theologie rond het offer van Jezus, dan nog geloof ik dat het een gevaarlijke dwaalleer is die eigenlijk zo ongeveer heel het christenom lamlegt, de bijbel ontzenuwt en de alles reduceert tot alleen ‘preken van het woord’ en klakkeloos geloven daarin als enige deugd. Exit de letter doodt maar de Geest maakt levend…

Noem mij een ‘rodeletter-christen'(3) maar ik geloof dat de woorden van Jezus, inclusief de bergrede en het onze vader, de kern zijn van het Christelijk leven, ook al gaan we daarmee tegen alles wat deze wereld ons leert in. Ik geloof in het werk van de heilige Geest, inclusief wonderen en gaven, ook voor vandaag (al denk ik dat de gave van onderscheiding iets is waar we ook meer naar mogen verlangen als ik sommige dingen zie…) Ik geloof dat ‘onze naaste liefhebben als onszelf’ sociale betrokkenheid’ vraagt. Ik geloof dat het eren van God als Schepper inhoudt dat we voor de Schepping zorgen die ons gegeven is. Ik geloof dat het Christendom zonder al deze dingen niet veel voorstelt, en dat eender welke leer die het christendom de Geest en de woorden van JEzus wil ontdoen een gevaarlijke dwaalleer is!…

Jezus predikte de komst van het koninkrijk, en ik denk dat wij hetzelfde mogen doen…

shalom

Bram

 

(1) http://nl.wikipedia.org/wiki/Dispensationalisme
(2) http://www.bijbelarchief.nl/download/bedelingen.pdf
(3) http://www.sojo.net/index.cfm?action=about_us.redletterchristians

MArk driscoll over ‘stay-at-home-dads’

Nu we toch met videos bezig zijn.. Soms word ik bang van bepaalde amerikanen… Soms word ik bang van bepaalde Christenen en de manier waarop ze hele constructies op een bijbelvers bouwen…

Dit is Mark Driscoll van Mars hill church in Seattle (en mannen komen van Mars hill veronderstel ik) en zijn vrouw, op de vraag over wat ze denken over ‘stay-at-home-dads’:

Het vers dat hij aanhaalt (rond 2:51) is 1 Tim 5:8, in het nederlands staat daar “Wie niet voor de eigen familie zorgt, zelfs niet voor huisgenoten, heeft het geloof verloochend en is slechter dan een ongelovige.” Nergens in geen enkele vertaling, ook geen engelse, staat daar iets als “If any MAN does not provide for the need his family he’s denied the faith and ois worse than an unbeliever”, want de context in 1 Tm 5 gaat NIET over mannen, maar over weduwen in de kerk. Over vrouwen dus, alleenstaande zelfs…

Hoe kan iemand in hemelsnaam een hele uitleg geven over rolpatronen en de verantwoordelijkheid van de man, waarbij gezegd wordt dat een man die thusilijft als vader in zijn kerk onder ‘church discipline’ zou vallen (wat voor straf dat dat ook moge wezen…) gebaseerd op een vers dat over weduwen in de kerk gaat?

Het is dit soort gebruik van de bijbel waar ik bang van word vrees ik…

shalom

Bram

argentijnse gnomen…

wow…

“The Gnome sightings in Argentina is a wave of sightings of Gnomes, a traditional mythical creature, in General Güemes, Salta, Argentina that came to its climax in 2008. The craze is similar to that of the chupacabra and the Satanic Smurf craze, both of which had happened in Latin America. A survey showed that 90% of locals believed in the creature with over a hundred claiming to have actually seen one of the creatures.” (van

(van http://en.wikipedia.org/wiki/Gnome_sightings_in_Argentina)

satanische smurfen??? Is de wereld gek, of ben ik het?

Bram